كۆچبەری و جڤاكێ‌ ئێزدی/ كاروان باعەدری

 كاروان باعەدری

پشتی چەندین كارەساتێن نەخۆش ب سەر كوردێن ئێزدی دا هاتین ،نەخاسمە كارەساتا چیایێ‌ شنگالێ‌ ئەڤە ب ئێك ژ مەزنترین كارەساتێن ڤی سەردەمی دئێتە هژمارتن كو ل 3 تەباخا سالا 2014  ێ‌ هاتە روودان،دكارەساتا شنگالێ‌ دا نێزیكی چار سەد هەزار كەس ئاوارە بوون و ب هەزاران هاتنە شەهید كرن و رەڤاندن ب دەستێن تیرۆرستێن ب ناڤێ دەولەتا ئیسلامی (داعش)، گەلەگ گەنج و مالباتان ب مەرەما كۆچبەریێ‌ قەستا ژ دەرڤە ى وەڵاتی كرن.

رەنگە ژ بلی كارەساتا شنگالێ‌ قەیرانا ئابووری و نەبوونا دەلیڤێن كاری ژی وەكربت ،كو رێژا هەرا مەزن یا قەستا وەلاتێن دەرڤە دكەت توێژا گەنجان بت دناڤ كوردێن ئێزدی دا،ژبەركو گەنجێن ئێزدی كۆم ب كۆم ژ گەلەگ گوند و كۆمەلگەهێن ئێزدیان كۆچبەری وەلاتێن ئەوروپی دبن ،وەكی ئەز دناڤ واندا ب رۆژانە ب سەدان گەنج وەلاتی ب جه دهێلن و بەرەف ئەوروپا دچن ،ئەڤە ژی كارتێكرنەكا گەلەك مەزن و نیگەتیف ل سەر جڤاكا ئێزدی و ب تایبەتی دروست دكەت،چنكو تەخەكا كارایە و ژڤان كەسان ژی ب دناڤ جڤاكی دا ژبۆ ب رێڤەبرنا هەموو كاران و ئەگەر ئەڤ تەخە نەمینت دێ‌ جڤاك بەرەف قەیرانەكا بێ‌ هێزیێ  چت،ژبەر وێ‌ یەكێ زۆربەیا كچا ل هێرە دمینن ،ئەگەر ئەم هاوكێشەیەكێ شرۆڤە بكەین بۆ نموونە ئەگەر هۆسان زۆربەیا گەنجان بچن و ئەڤ كچنە بمینن هەتا ئەو كور دگەهنە ئەوروپا و مافێ‌ پەنابەريێ وەردگرن ماوەیەكێ زۆر دچت و ئەو گەنجە مە بڤێت یان ژی نەڤێت ئەو گەنجە دێ‌ تێكەلی شارستانیەتا ئەوروپی بت دێ‌ هەموو حەزیێن خۆ ل وان وەلاتان پركەت و ئەڤ كچنە دێ‌ مینن ل  ڤێرە ،گەلۆ وێ‌ چارەنڤیسێ‌ وان دێ‌ بەرەڤ كیژوان ئاقاری ڤە چت، بۆ زانین ئەڤا ئەز دبێژم وێ‌ چەندێ‌ ناگەهینت ئەز ل دژی چۆنا گەنجامه‌، لێ‌ ئەز نە ل گەلم ژی بتنێ‌ وەك بۆچۆنەكا كەسایەتی شرۆڤەدكەم.

دناڤا جڤاكەكێ‌ وەكی یێ‌ مەیێ‌ رۆژهەلاتی یێ‌ گرتی دا و گەلۆ ئاریشە پەیدا نابن؟، پێدڤیە رێيەك بێتە دیتن بۆ ڤێ‌ ئاریشێ‌ یان ژی دێ‌ ئێزدی د پاشەرۆژێ‌ دا زیانەكا مەزن دەن و دێ‌ بتە كێشەكا كوور دناڤ مەدا،ژبۆ چۆنا ئێزدیان بو َئەوروپا  هەر كەس ئازادە جهێ‌ ژیانا خۆ دەست نیشان كەت،لێ‌ شوونا ئەم كۆچبەریێ‌ بكەین بلا ئەم ناوچێن خۆ رزگاربكەین ،بۆنموونە ئەگەر ئەو گەنجێن چۆین نیڤا وان چۆبانە بەره‌ڤانى ژ ئاخا خۆ كربانە نە باشتر بوو كو بچنە جهەكی و هیشتا كچ و ژنێن وان ددەستێ‌ داعشێ‌ دا، لێ‌ یا فەر ل سەر حكوومەتێ‌ ژی و رەخنە ل سەر حكومەتێ‌ ژی ئەوان گەنجان دابمەزرینت دا و پاراستنا ناوچێن خۆ بكەن ،ژبەركو جوگرافیا ناوچێن ئێزدیا هەڤسنورە ل گەل ناوچێن ئەرەبی ،بۆ نموونە شنگال و شێخان و باشیك و بەحزان و ناوچێن سەر قەزا تلكیفێ‌ فە ئەوژی مەترسیەكا مەزن یا ل سەر هەی.