شه‌مۆ قاسم: جه‌ژنا بێلندێ

  جه‌ژنا بێلندێ 

شه‌مۆ قاسم

  جه‌ژنا بێلندێ ( جه ژنا روژئ) يه ئيكه ژكه ڤنترين جه ژنين مه ئيزديايه و ڤه دگه رته  ده مئ ميترايا وبونا ميترا  ديسا دبته بوونا شيخ ئادى يئ پسئ شيخ هسنئ  ئادانى  كو بناڤئ شيخ ئادى يئ ئيكئ هاتيه ب ناڤكرن .  

 په يڤا بيلنده رامانا بون يان نووكرنئ دده ت ، ئانكو روژ بازنئ خو ته مام دكه ت وبه ره ڤ بورجه كا نور دچت وئه رد خولا خو يا به ره ڤ نشيڤ ته مام دكه ت  ل دور روژئ ، و ده ست بڤه گه ريانا خو به ره ڤ هه ڤراز  دكه ت   ، ئه ڤ جه ژنه دكه ڤه ئينيا سيئ ژ كانوونا ئيكئ يا  روژهه لاتى ئه ڤ ساله دكه ته د ١/١/٢٠٢١

رئ وره سمين جه ژنئ ئه ڤه نه  :

ل هيڤارا جه ژنئ هه ر ماله ك ئاگره كى هه ل دكه ت ودبيژنئ گوركا گاى هه موو ئه ندامين مالئ خو سيى جارا ب سرره دهاڤيژن  ودبيژن يا خوئ توو گونه هين مه ب سوژى  وده مئ جوتيار ژ جوتى دهات گايئ خو سه ره  ده رباس دكرن وه ك نيشانه ك بؤ گرنگيا وه رزئ  چاندنئ ، ديسا خوارنه كا  تايبه ت دئيته  چيكرن ئه وژى ميرهه يه (كه شكين) وسه وك دهينه پاتن ونانه كى تايبه ت دئيته دورست كرن دبيژنئ (خه وليره )  وميويژه كئ  دكه نه دناڤده وباش دسترين هه تا  ئه و  ميويژ دناڤده هندادبت وپاشى دقه لينن ول هيڤاريا روژا جه ژنئ ب رئ وره سمه كا  تايبه ت دئيته شكاندن ودابشكرن ل سه ر ئه ندامين خيزانئ ، بئ  فه رق وجوداهى چ نير يان مئ  بت پچوك يان مه زن بت و كه سئ ئه و ميويژ دبه هرا وى دا چو دئ ئيته خه لات كرن  ودبيژن ره وشا سالا نوو ل سه ر به ختى ويه . 

هنده ك رئ وره سمين  دى ژى دئينه گيران ل ب چه ند روژا به رى بيلندئ ودبيژنئ  بيلندا پيرا و  هنده ك جيها وتايبه ل شنگالئ دبيژنئ ميلميلاڤ

١- (پێلندێن پیرافات ) چەژنەكا كەڤنه بەرى ھاتنا شيخادى  ئەڤ جەژن دهاته گيران وەك ئەركەكى ئۆلى ھەر سال ئەڤ جەژن د كه فته د ئييا ئێكێده ژ چلێ زڤستانێ و مجێوڕێن پیرافات ب چەند ڕێوڕەسما و ل ھەر گوند و جیەكی نيشانين پيرافات لئ ھەبن ڤان رێورەسما د گيرن، ل ھێڤاریا جه ژنئ چڕا یێ خاسێن گوندی دئێتە ھلكرن و ھەر مالەكا پیرێن پیرافات چڕای ل مالا خو ھلدكەن وخەلكێ گوندی و رى سپى و كەسانێن ئاینی قەستا مالا مجێورێ گوندی دكەن و ل جيەكى خرڤه دبن وگوه  دده نه قەول وبه يت و قەسیدە  ئه وين دئينه گۆتن ژلايێ ئولداره كى ئاينى ڤە ول وێ شەڤێ ھەتا بەرێ سپێدێ  ئه و  رئ وره سم دئينه گيران  و ل سپێدا ڤێ ڕۆژێ سمات د  ئيته چيكرن و دبێژنێ (كەشكا مالا پیرا) ول مالا مجێوری دئيته چيكرن و ل سەڕ گوندیا ژى دئێتە بەلاڤكرن ،دیسا سبەیكێ خەلكێ گوندی قەستا مالا مجێورى دكەن  ژبۆ پیڕۆزباھیا جەژنێ و پێكڤە سماتێ و شریناھیێ دخۆن.

     ٢- ميميلاڤا جوانا  ئه ڤ رئ وره سمه بتنئ دناڤ عه شيره تا  جوانا ده د ئينه گيران   ،ئه و هؤزه كا كه ڤنا چيائ شنگالئ يه  ،  ئه ڤ جه ژنه دئيته گيران وه ك ريزگرتنه ك  بو  خاس و چاكئ ئيزدى پيرئ ئالى  ، ده مئ ئه وئ چاكى سه ره دانا ده ڤه را شنگالئ كرى  وپيشوازى لئ هاته كرن  ژ ئاليئ عه شيره تا جوانا ل ده ست پيكئ ل به ر  ده ريئ هه ر ماله كئ  وه ك رئ وره سم ئاگره ك دئيته هه لكرن ژ ره شكئ  كوو درخته كى  گه له ك زوو دئيته سوتن  وفتيل دئينه هه لكرن ل به د ده رگه هئ هه موو مه زارگه ها   وئه ڤ به يته دئيته گوتن 

ئاگرێ مه پيته پيته   

و پيرێ مه  ژ ويڤه تێته 

كەچ غەزاله ب كەلێته

 وه ك ريزكرتن بو هاتنا ميڤانى  ديسا هه موو ئه ندامين خيزانئ ب خوشى وجوش ل دور ئاگرى دزڤرن وژنك شريناهيا ب سه  ر وانده د هاڤيژن ودهلهلينن ول جيهه كى فره ل گوندى گوڤه نده ك دئيته گيران وژن وزه لامين گوندى تيده پشكدادبن.

3- وه ك پێزانین هۆزا چێلکا ئەڤێ جەژنێ ب باتزمی ناسدکەن وبڕیێ ورسمەکا تایبەت دگێڕن دگەل هندەک خوارنێت تایبەتمەند.

تعليقات

المشاركات الشائعة