پارێزەر:سالار فائز
هەر مللەتەكی ل سەر رووێ عەردی هژمارەكا جەژن و هەلكەفتا وا هەی ،چ ئەڤ جەژنە یێت جیهانی بن وەكی جەژنا دەیكا و جەژنا ئەڤینێ ...هتد ، یان جەژنێن نەتەوایەتی یان ئاینی بن, ئێزدیا ژی هژمارەكا جەژنا وێت هەین ,نەتەوایەتی وەك جەژنا نەورۆزێ ، و یێت ئاینی جەژنا سەرێ سالێ و جەژنا جەمایێ و جەژنا رۆژیێن ئێزی ...هـتـد ، جەژنا سەرێ سالێ تێتە هژمارتن كەڤنترین و گرنترین و پیرۆزترین جەژنا ئێزدیا وگرنگی وكەڤناتیا وێ دزڤرتە دەستپێكا ئافراندنا كنیاتێ دەمێ پەدشای دوڕ ژنوورا خۆ نژاندی وئاخ و ئاڤ و بای و ئاگر ژێ دروست كرین و كنیات پێ ئافراندی رامانا وێ دبتە( عید الخلیقە).
هەروەسان دبێژنە ڤێ جەژنێ چارشەمبووا سۆر ، و ئەڤ جەژنە تێتە هژمارتن كەڤنترین جەژنا مللەتێن ئاری و وەلاتێ میۆزۆپۆتامیا ، ئەڤ جەژنە دەستپێكا سالا نوویە ئەڤ جەژنە دكەفتە دچارشەمبووا ئێكێ ژمەها نیسانا رۆژهلاتی.
ئێزدی گەلەك رێزوبەهای و پیرۆزیێ ددەنە ڤێ مەهێ ژبەر هندێ دڤێ مەهێ دا ژنا نائینن چونكی نیسان بخۆ بووكا سالێیە و ب جوانترین رەنگ وخەملا، یا خەملاندییە و چوو بووكا دسەر خۆڕا نابینت،ژبەر گرنگی پێدانا ئێزدیا ب سروشتی وژبۆ پاراستنا گژوگیایی و رووەكا ژبەركو ئەڤ هەیڤە دەمێ ڤەژین و بووژاندنا هەموو گیاندارایە لەورا دڤێ مەهێدا ئێزدی ئەردی ناكۆلن و جۆتی ناكەن.
دڤێ جەژنێ دا هندەك رێ و رسم تێنەگێران , هیڤارا جەژنێ ل پەرستگەها پیرۆزا لالش فتیل و چرایا ڤێدخێن ل بەر نیشانگەهێن خاس و چاكا,زارۆك كولیلكێن نیسانێ وكاریێ(بێناڤێ) دئینن ژ دەۆرووبەرێن گوندی .كابانێت مالا هیكا دكەلینن و رەنگاو رەنگ دكەن ,هەروەسا سەوكا دپێژن ب سەر جیناراندا بەلاڤدكەن ، ژن سەرا گۆرستانین گوندی ددەن ، ل ویدەر سەوك و هیكا ب خێرا مریێن خۆ ب سەر هەڤدو و رێبار و هەژاراندا بەلاڤدكەن،زەلام قەستا نیشانگەهێن گوندی دكەن و ل دووف پێچێبوونا خۆ هەر مالەك سەر بڕەكی سەرژێدكەت و هەر مالەك چرایێ خودانێ مالێ ڤێدخێت،سبەیكا جەژنێ گەرەكە هەر ئێزدییەك بەری رۆژهلاتی دەست و چاڤێن خۆ ب خوناڤێ جوانكەت ، دگەل رۆژهلاتی كابانیا مالێ قەفتكەكە كولیلكێت نیسانێ و بێناڤێ دگەل قالكێن هێكا ب هەڕیێ ب سەر دەریێ مالێ ڤەدكەن ، ل دەمێ تێشتێ مالێت خودان پەز ماستی دبەن بۆ جیرانا و مالا ماست بۆرا دچت هندەك هیكا ددەتە وی كەسێ ماست بۆ وان ئینای وەك خەلات.پشتی خەلك ل نیشانگەهێن گوندی تواف دبن ، چەژنا ئێك پیرۆز دكەن ، خەلكێ گوندی گەلەك یاریا ب هیكا دكەن .مالخۆیێن مالا دوو- سێ هیكا دبەنە سەر ئاقاری ودخۆن و قالكێن وان دهاڤێژنە ناڤ دەخل ودانی,و دڤێ رۆژێدا پەزی نادۆشن و بێچیكا بەرددەنە بەر ماكا و دبێژنە ڤێ كریارێ (ستیكۆش)،رۆژا پشتی جەژنێ شڤان بەری نیڤرۆ پەزی دئینتە دەهنی ,وبێریڤان ب پارزووكێن خۆ و خەلاتێ شڤانی ڤە دچنە بێریێ ، دەمێ دگەهنێ پێكڤە خریچدكەنە شڤانی و گۆپالێ وی پرت-پرت دكەن و ب سەر هەڤدوودا بەلاڤدكەن ، پاشی خەلاتێ شڤانی ددەنێ ، پشتی دزڤرنە مال وان پرتا ب مەشكا خۆ ڤەدكەن،چەند هێما دڤێ جەژنێدا وێت هەین چارشەمبووا رەنگێ (سۆر) ژبەر كولیلكیت نیسانێ یێت سۆر و رەنگ دانا وان ل بەهارێ .
دباوەریا ئێزدیا دا دڤێ رۆژێدا تاووسی مەلەك ژیارێ سەر ئەردی ب فروارا خودێ نووژەندكەت ، نەكولانا ئەردی چونكی ل ڤێ مەهێدا هەموو كەسكاتی دەست ب گەشبوونێ دكەت ، جوانكرنا دەست وچاڤا ب ئاڤا خوناڤێ وەك مۆركرن ب ئاڤا سالا نوو،ژن نە ئینان و ڤەگوهاستنا بووكا گونەهە جونكی نیسان بخوە بووكا سالێ یە و چوو بووكا دسەرخۆرا قبوول ناكەت ،هێك رامانا دوڕا پەدشای ئەڤ كنیاتە ژێ ئافراندی,شكاندنا هیكێ نیشانا پژقینا دوڕێیە,كە لاندنا هیكێ نیشانا مەیین وجەبرینا عەردییە ، رەنگ كرنا هێكا رامانا خەملینا عەردی ددەت ئەڤ هێمایە ددەتە خویاكرن كو تێكستێن پیروز یت ئاینیێ ئێزدیا دزانستی نە بەری هەزاران سالا ، بژاندنا قالكێت هیكا ل ئاقاری بۆ خێر و بەرەكەتێ یە ، بەلاڤكرنا هیكا و سەوكا ب سەر ئێك و دوو ژبۆ تێكەلبوونا نانی و موكمرنا برایەتی و باوە ریێ یە.
درۆژا جەژنێدا دبێژنە كاریێ(بێناڤ) ژبەر تیژی ودژواریا وێ ، هەلاویستنا كولیلكێن سور وقالكێن هیكا و بێناڤێ نیشانا هاتنا بەهارێ و سالانوویە ,شكاندنا گۆپالێ شڤانی نیشانا نووژەنكرنا شڤانە تیێیە و پرتا گۆپالێ ب مەشكێ ڤەدكەن بۆ خێر وبەرەكەتێ.
تعليقات